روزنامه ابتکار
1397/02/30
انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا با احتمال پیروزی مجدد مادورو کلید خورد از بحران اقتصادی تا چالش مشروعیت
محمدرضا ستاریانتخابات ریاست جمهوری در ونزوئلا در حالی امروز برگزار میشود که به گفته منتقدان دولت این کشور، نیکلاس مادورو بدون شک برنده این انتخابات خواهد بود، چرا که دو رقیب اصلی وی از حضور در این انتخابات منع شده و کمیسیون برگزاری انتخابات نیز حامی دولت ونزوئلا است.
این در حالی است که به گفته رسانه‌های خارجی اسناد داخلی ارتش ونزوئلا نیز نشان می‌دهد که از دی ماه سال گذشته تاکنون ده‌ها نظامی این کشور نیز به اتهاماتی از قبیل شورش و خیانت بازداشت شده‌اند. این امر در سال گذشته و زمانی که مادورو در میان تحریم انتخابات، مجلس موسسان را در برابر پارلمان این کشور تشکیل داد نیز صورت گرفته بود، اما به گفته ناظران حجم دستگیری‌ها از سال گذشته تاکنون سه و نیم برابر افزایش داشته است. این امر اگر بر مبنای صحت گذاشته شود، نشان دهنده افزایش نارضایتی میان نیروهای مسلح ونزوئلا است. امری که بنا به گفته برخی از مقامات نظامی ونزوئلا در میان افزایش میزان فرار در بدنه نیروهای مسلح این کشور صورت گرفته است.
تورم 14 هزار درصدی!
از سوی دیگر، مجمع ملی ونزوئلا به عنوان پارلمان رسمی این کشور از تشدید وخامت اوضاع اقتصادی مردم خبر داده و اعلام کرده است که تورم سالانه اکنون چیزی معادل 14 هزار درصد است. همین امر و تشکیل مجلس موسسان در برابر پارلمان ونزوئلا به عقیده کارشناسان سبب شده است که دولت مادورو علاوه بر بحران اقتصادی و مشکلات کمرشکن داخلی، درگیر نوعی بحران مشروعیت نیز باشد. در این میان انتخاباتی که امروز برگزار میشود بدون رقیب جدی برای دولت، سبب شده است که بسیاری از کشورهای غربی و همچنین همسایگان ونزوئلا این انتخابات زودهنگام را محکوم کنند. این در حالی است که بنا به نظرسنجی ها ۷۵ درصد رای دهندگان ونزوئلایی از عملکرد نیکولاس مادورو ابراز نارضایتی می کنند اما از او همچنان به عنوان بخت اصلی پیروزی در انتخابات پیش رو یاد می شود.
در همین رابطه تیک گیل، استاد جامعه شناسی دانشگاه ایالت کارولینای شمالی در آمریکا در گفت‌وگو با یورونیوز در مورد موقعیت نیکولاس مادورو در ونزوئلا می گوید: به نظر می رسد که ونزوئلا یک مورد کلاسیک از نوعی انتقال قدرت باشد که در آن رهبری پرجذبه هوگو چاوز توانایی مدیریت امور و اداره کشور به شکل درست را داشت اما بعد فردی که جانشینش می شود تنها یک مقلد او به نظر می رسد. به گفته این کارشناس امور ونزوئلا در صورتی که همه واجدان شرایط در انتخابات شرکت کنند به وضوح هنری فالکون، رهبر مخالفان دولت در انتخابات پیروز خواهد شد.
مفلوک‌ترین کشور جهان
درست سال گذشته در چنین زمان‌هایی بود که مردم ونزوئلا در اعتراض به سیاست‌های نیکلاس مادورو رئیس جمهوری این کشور به خیابان‌ها آمده بودند که این درگیری‌ها باعث کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر شد. همزمان در بحبوحه این اعتراضات مجلس موسسان ونزوئلا توسط دولت تشکیل شد که به رئیس جمهوری این کشور اجازه بازبینی قانون اساسی را داد. امری که علاوه بر امکان حضور مستمر مادورو در قدرت وی را برای استفاده از نیروهای دولتی برای تضعیف گروه‌های سیاسی ونزوئلا نیز به طور قابل توجهی یاری می‌کند.
نیکولاس مادورو رئیس جمهوری فعلی ونزوئلا که در زمان چاوز عهده‌دار وزارت خارجه این کشور بود، پس از مرگ وی به طور موقت به ریاست جمهوری ونزوئلا رسید و پس از آن توانست طی یک انتخابات جنجالی که حرف و حدیث‌های فراوانی نیز در پی داشت، با 51 درصد آرا به عنوان رئیس جمهوری برگزیده شود.
سیر نزولی ونزوئلا با وجود درآمدهای سرشار نفتی از اواخر دوران چاوز آغاز شد و طی دو سال گذشته به مرحله‌ای رسیده که علاوه بر اقتصاد و معیشت مردم، وضعیت اجتماعی و سیاسی این کشور را نیز به بحران‌های عدیده‌ای مواجه کرده است. در دوران ریاست جمهوری مادورو میزان تورم از 40 درصد به بالای هزار درصد و طبق برخی از گمانه‌زنی‌ها به 14 هزار درصد رسیده و مردم ونزوئلا ناچار هستند برای تامین مایحتاج روزانه خود یا ساعت‌ها در صف‌های طولانی به سر ببرند و یا اینکه در مناطق مرزی دست به دامان کشورهای همسایه شوند. در همین راستا، اندیشکده روابط بین الملل به نقل از شاخص فلاکت بلومبرگ که حاصل جمع نرخ تورم و نرخ بیکاری کشورها را بررسی می‌کند، گزارش داد: پیش از آغاز اعتراض‌های گسترده سال در ونزوئلا، این کشور برای سومین سال متوالی به علت مشکلات عدیده اقتصادی و سیاسی در رده نخست مفلوک‌ترین کشورهای جهان ایستاده است. قیمت‌ها در ونزوئلا از اواسط سال 2016 میلادی به میزان 1400درصد افزایش یافته و طبق پیش‌بینی‌ها تا آغاز سال جدید میلادی به 6 برابر افزایش یافت.
چه کسی جرات دارد سکان رهبری
را از دست مادورو بگیرد؟
با رسیدن میراث چاوز به مادورو و اصرار وی برای ادامه مسیر قبلی، او تنها با بحران اقتصادی دست به گریبان نبود، بلکه علاوه بر بحران اقتصادی، ونزوئلا در بحران‌های اجتماعی و سیاسی نیز گرفتار شده است. آمار بالای جنایت در این کشور یکی از بالاترین آمارهای قتل در دنیاست. این امر با اضافه شدن ناکارآمدی دولت و فشارهای خارجی از جمله کارشکنی‌های آمریکا باعث شده تا ونزوئلا درگیر بحرانی شود که دورنمای خروج از آن تیره و تار به نظر برسد. با این وجود مادورو همچنان به ادامه روند سابق تاکید داشته و همواره اعلام می‌کند که ما پیروزیم!
حال هر چند گفته میشود که به احتمال فراوان و با توجه به شرایط فعلی، مادورو پیروز انتخابات امروز خواهد بود، اما این واقعیت نیز وجود دارد که هر کس دیگری که جانشین وی شود، با مشکلات بی‌شماری از جمله بحران اقتصادی، تورم لجام گسیخته و بی‌سابقه و نارضایتی مردمی و کمبود مایحتاج اولیه زندگی مردم روبه‌رو شده و ناچار به دست و پنجه کردن با آنها خواهد بود. این امر با پیوند خوردن به نرخ بالای مهاجرت مردم، فقر و بیکاری و نیز ناامنی و تورم باعث شده است که دولت این کشور در شرایطی برزخی علاوه بر مواجهه با این چالش‌ها، با نیروهای داخلی و خارجی نیز درگیر باشد.
ونزوئلا از ثروتمندترین کشورهای آمریکای لاتین و دارای یکی از بزرگترین ذخایر نفتی جهان است. با این حال به دلیل مشکلات فراوان تنها 40 درصد از ظرفیت نفت این کشور استخراج شده و مابقی به دلیل کمبود امکانات و نیز تحریم‌های گسترده بین‌المللی عملاً در محاق فرو رفته است.
با تمام این توضیحات برخی از منتقدان معتقدند که به واسطه عدم همسویی ونزوئلا با دولت‌های غربی به خصوص آمریکا، رسانه‌های این کشورها از بام تا شام مشغول خبر پراکنی از مشکلات و بحران‌های داخلی ونزوئلا هستند تا ضمن تضعیف مادورو، دولتی همسو با خود را بر سر کار بیاورند. این امر حاوی یک نکته مبهم، مبنی بر این است که چرا کشورهای ثروتمند و ناسازگار با نظم غربی این چنین درگیر مشکلات اقتصادی و ناکارآمدی‌های سیاسی هستند؟ آیا شواهد فراوان این موضوع در جهان کنونی باعث نمی‌شود که مقداری بر دلایل روند تنش‌زایی در این کشورها دقت بیشتری صورت بگیرد؟
با این حال برخی تحلیل‌گران در پاسخ به این منتقدان می‌گویند که هر چند این کشورها که نمونه بارز آنها ونزوئلا در حیات خلوت آمریکا است، به واسطه واگرایی با کشورهای غربی دچار مشکلات تحریمی و انزوای بین‌المللی هستند، اما این امر به خودی خود توجیه کننده شکنندگی‌های ساختاری، فساد دولتی و ناکارآمدی‌های نهادی این کشورها نیست چرا که طبق آمارهای جهانی از 100 درصد تحریم‌های بین‌المللی صورت گرفته در جهان، تنها 20 درصد آنها موفقیت آمیز بوده و نشان داده است که به طور کلی تحریم ابزار کارآمدی برای مواجهه با یک نظام سیاسی در ساختار دولت- ملت نیست. در نتیجه روند افول پرشتاب ونزوئلا و پرتاب شدن این کشور در میان موجی از بحران‌ها بیش از عوامل خارجی که ممکن است به عنوان معلول تاثیر خود را داشته باشند، بیشتر محصول ناکارآمدی و مشکلات ساختاری دولت این کشور به عنوان علت اصلی تحولات بحران‌زا است.
سایر اخبار این روزنامه
کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق:
فهرست مقتدی صدر پیروز نهایی انتخابات پارلمانی شد
«ابتکار» از دلایل تضادها و درگیری‌ها درتغییرات تقسیمات کشوری گزارش می‌دهد
جدایی اجتماعی در جغرافیای سیاسی
رئیس جمهوری در دیدار جمعی از زنان، جوانان و دانشجویان:
هنوز عده‌ای 29 اردیبهشت 96 را باور نکرده‌اند
جهانبخش محبی نیا
اصل را بر باد ندهیم
مجلس به موضوع بررسی آلودگی آب تهران ورود می کند
معمای آب پایتخت
«ابتکار» انتخابات اتاق اصناف و جریان‌سازی‌های آن را بررسی می کند
سیاست بازی در انتخابات حجره‌داران
آب از سر اصولگرایان گذشته است؟
سردرگمی اصولگرایی در ایفای نقش سیاسی
تئاتر «دستورالعمل‌های پرواز برای خدمه و خلبان» به کارگردانی فرهاد فزونی از چه می گوید؟
مراسم عروسی نوه ملکه بریتانیا و مگان مارکل بازیگر هالیوود برگزار شد
ازدواج سلطنتی با بودجه 42 میلیون دلاری!
انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا با احتمال پیروزی مجدد مادورو کلید خورد
از بحران اقتصادی تا چالش مشروعیت
دموکراسی صلح در خاورمیانه
